Kira Tespit ve Tahliye Davalarında (Kira Uyuşmazlıklarında) Zorunlu Arabuluculuk

İş hukuku, tüketici hukuku ve ticaret hukukunda zorunlu olarak uygulanan arabuluculuk süreci 5 Nisan 2023 tarihli ve 32154 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan 7445 sayılı “İcra ve İflas Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun” ile 6325 sayılı “Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanunu”nda yapılan değişikler sonucunda kira ilişkisinden kaynaklanan kira tespit ve tahliye davalarında da zorunlu hale gelmiştir.

Söz konusu düzenlemede 6325 sayılı Kanun’un 18/A maddesinden sonra gelmek üzere 18/B maddesi getirilmiştir. Bu yeni madde ile “Kiralanan taşınmazların 2004 sayılı Kanun’a göre ilamsız icra yoluyla tahliyesine ilişkin hükümler hariç olmak üzere kira ilişkisinden kaynaklanan uyuşmazlıklar, taşınır ve taşınmazların paylaştırılmasına ve ortaklığın giderilmesine ilişkin uyuşmazlıklar, 634 sayılı Kat Mülkiyeti Kanunu’ndan kaynaklanan uyuşmazlıklar ve komşu hakkından kaynaklanan uyuşmazlıklar” hakkında dava şartı olarak arabuluculuk başvurusu zorunlu hale gelmiştir. İcra İflas Kanunu uyarınca ilamsız icra yoluyla tahliye hükümleri dava şartına alınmamıştır.

1 Eylül 2023 tarihinde yürürlüğe giren ve kira uyuşmazlıklarında zorunlu arabuluculuk düzenlemesi ile ekonomik koşullar sebebiyle artan kira uyuşmazlıkları davalarındaki yargının yükünü azaltmak hedeflenmiştir. Daha barışçıl şekilde ve kısa sürede arabuluculuk süreci ile kira uyuşmazlıklarının nihayete erdirilmesi amaçlanmıştır.

Dava Şartı Arabuluculuk Nedir?

Dava açılmadan önce arabuluculuğa başvurulmaması durumunda davanın reddi durumu söz konusu olacaktır. Hakim, dava şartı olarak arabuluculuğa başvurulmadığı takdirde dosyada hiçbir işlem yapmadan re'sen "dava şartı yokluğu" nedeniyle davanın USULDEN reddine karar verecektir. Arabuluculuğa başvurusu sonrası anlaşılamaması durumunda dava açılabilecektir.

Arabulucu tarafları arayarak ayrı ayrı ön görüşme yaparak toplantı günü belirleyecektir. Bu toplantı tarihi davet mektubu ile taraflara bildirilir. Toplantıda taraflar taleplerini dile getirir. Taleplerin kabul edilmesi durumunda arabuluşuculuk anlaşma ile sonuçlandırılır. Arabuluculuk sürecinin anlaşma ile sona ermesi durumunda anlaşma tutanağı ve son tutuanak düzenlenerek imza altına alınır. Arabuluculuk tutanağının iptali olmadığı takdirde söz konusu tutanak mahkeme ilamı gibi netice doğurabilecektir. Taraflar uzlaştıkları konular için yeniden dava açamayacaklardır.