Nişanın bozulması ile birlikte taraflar birbirlerinden taleplerde bulunabileceklerdir. Bunlar tazminat ve hediyelerin iadesi başta olmak üzere birçok şeyi kapsamaktadır.

Nişanın Bozulması Sebebiyle Hediyelerin İadesi ve Tazminat

Nişanlılık, evlenme vaadidir. Nişanlılığın koşulları bulunmamaktadır. Yüzük takmak, tören yapmak, nişan için zorunlu unsurlar değildir. Ancak bunların yapılması, nişanlılığın varlığının kanıtı amacıyla önem arz etmektedir. Nişanlanmak için bir yaş sınırı bulunmamaktadır. Nişanlanabilmek için tarafların ayırt etme gücüne sahip olmaları yeterli kabul edilmektedir. Nişanlılık, evlenecek olan iki kişinin iradesi ile kurulur. Anne babaların kendi aralarındaki tutumları, söylemleri tarafların nişanlı olmalarını sağlamaz. Anne babanın iradesinin nişanlılık için gerekli olduğu tek durum yasal temsilci sıfatını kullanmalarıdır. Bunun dışındaki hiçbir durumda anne babanın iradesi nişanlılık için önem arz etmez.

Nişanlanmaya engel bazı haller de vardır. Bunlara örnek olarak; taraflardan birinin evli olması, taraflardan birinin evlenmeye engel ölçüde akıl hastalığının bulunması, arada evliliğe engel derecede bir hısımlığın bulunması verilebilir.

Taraflar özgür iradeleri ile nişanlandığı için yine kendi iradeleriyle nişandan vazgeçebilirler. Bu nişandan vazgeçme durumu da evlenme vaadinden vazgeçilmesi anlamına gelmektedir.  Nişanın bozulması ile beraber tarafların birbirlerinden bazı talepleri olmaktadır. Bunların en başında da nişanlılıkta verilen hediyelerin iade edilmesi gelmektedir. Nişanın bozulmasının 3 ayrı hukuki sonucu vardır. Bunları maddi tazminat, manevi tazminat ve nişan hediyelerinin iadesidir.

Nişanın Bozulmasıyla Beraber Hediyelerin İadesi

TMK m.122'de "Nişanlılık evlenme dışındaki bir sebeple sona ererse, nişanlıların birbirlerine veya ana ve babanın ya da onlar gibi davrananların, diğer nişanlıya vermiş oldukları alışılmışın dışındaki hediyeler, verenler tarafından geri istenebilir." Şeklinde bir düzenleme mevcuttur. Burada "alışılmış hediyeler" kavramı önem arz etmektedir. Aslında bu kavramın net bir tanımı mevcut değildir. Yargıtay'ın yerleşik içtihatlarına baktığımızda kıyafet hediyeleri, nişanlıya verilen çiçek, çikolata, ısmarlanan yemekler alışılmış hediyelerdir. Bu nedenle bunların iadesi mümkün değildir. Bunun dışında, ziynet eşyaları, karşı tarafa bağışlanan ev, araba, dükkân gibi eşyaların iadesi mümkündür. Bunlar mutat olmayan hediyelerdir. İade talebi için taraflardan birinin kusurlu olmasına gerek yoktur. Her iki taraf da hediyelerin iadesini isteyebilirler.  Kanuna göre hediyeler aynı şekilde veya aynı şekilde verilmesi mümkün değilse hediyenin maddi değeri ölçüsünde geri verilmelidir. Eğer iade edilmezse sebepsiz zenginleşme hükümleri kapsamında iade sağlanabilir. Bu iade için taraflardan biri dava açabilir. Nişanda takılan takılar ve verilen hediyelerin iadesine ilişkin davalarda görevli ve yetkili mahkeme davalının yerleşim yerindeki Aile Mahkeme'leridir. Nişanlılığının sona ermesinden doğan dava hakları nişanın bozulması tarihinden itibaren bir yılın geçmesiyle zamanaşımına uğrayacaktır.

Nişanın Bozulması Sebebiyle Tazminat

Maddi Tazminat İstenmesi : Maddi tazminat istenebilmesi belli koşulların varlığına bağlıdır. Kişinin, eski nişanlısından maddi tazminat isteyebilmesi için karşı tarafın haklı bir sebep olmadan nişanı atması ya da nişanın karşı tarafa yükletilebilen bir sebepten bozulmuş olması gerekir.

Bu durumlar için somut bir tespit yöntemi yoktur. Her olaya göre ayrı değerlendirme yapılmalıdır. Bu şartların yanında maddi tazminat talep etmek için maddi bir zarar da ortaya çıkmalıdır. Ayrıca tazminat talebinde bulunabilecek olan tarafın anne ve babası veya onlar gibi davranan kişiler de belli koşullarda yaptıkları masraflar için tazminat talebinde bulunabileceklerdir.

Manevi Tazminat İstenmesi : Manevi tazminat istemi, maddi tazminat isteminden farklı olarak sadece nişanlılar arasında söz konusu olmaktadır. Nişanın bozulması sebebiyle kişilik hakkı saldırıya uğrayan taraf, kusuru olan diğer taraftan manevi tazminat talep edebilecektir.

*Nişanın bozulması ile ilgili temel durumlar bunlar olmakla birlikte uygulamadaki incelikleri herhangi bir insanın bilmesi mümkün değildir. Bu nedenle en sağlıklı bilgiyi almak için bir aile avukatı ile görüşmenizi tavsiye ederiz.*

"Nişanın Bozulması Sonucu Tazminat Davası" adlı makalenin tüm hakları yazarı Av. Eda Yıldırım İlhan'a aittir ve makale, yazarı tarafından (http://www.edayildirimilhan.av.tr) internet sitesinde yayınlanmıştır. Söz konusu bu makalenin bütünü yazarının izni olmaksızın çoğaltılamaz, Fikir ve Sanat Eserleri Kanununa uygun olarak makaleye atıf yapılmak suretiyle alıntı yapılabilir.