Kira bedeli tespit davası nedir? Ne zaman açılabilir? Kim açabilir? Hangi tarihten itibaren geçerli olur? Kiracı kiralananı kullanmazsa kira bedeli öder mi

Kira Bedelini Tespit Davası Nedir? Ne Zaman Açılabilir? Yeni Hükümler Hangi Andan İtibaren Geçerli Olur? Kira Bedelini Tespit Davasını Kimler Açabilir?

Son dönemlerde kira bedellerinin fazlasıyla artmasıyla taraflar sözleşmenin yenilenmesi hususunda en çok yeni kira bedelinde anlaşamamaktadır. Bu durumda hakime gidilerek kiranın piyasa koşullarında uygun bir değerde olması sağlanabilir. Tarafların arasında bir sözleşme yapılmış olması ve davayı açacak kişinin bu davada bir hukuki yararın olduğu durumlarda kira bedeli tespit davası açılabilir.

Kira bedelinin belirlenmesine ilişkin her zaman dava açılabilir ancak;

Kira bedelinin yenilenen dönemde arttırılacağına ilişkin sözleşmede bir düzenleme varsa: Taraflar sözleşmede kira bedelinin yeni kira döneminde arttırılacağını kararlaştırmışlarsa kiraya veren yeni kira döneminin sonuna kadar belirleme davası açılabilir. Bu dava sonunda mahkemece belirlenecek kira bedeli yeni dönemin başlangıcından itibaren geçerli olur ve kiracı belirlenen bu yeni bedeli ödemek zorundadır.

Kira bedelinin yenilenen dönemde arttırılacağına ilişkin sözleşmede bir düzenleme yoksa: Kiraya veren, kira belirleme davasını yeni dönemin başlangıcından en geç 30 gün önceki bir tarihte açıldığı taktirde veya kiraya veren tarafından bu süre içinde kira bedelinin artırılacağına ilişkin olarak kiracıya yazılı bildirimde bulunulmuş olması koşuluyla, izleyen yeni kira dönemin sonuna kadar açıldığı takdirde, mahkemece belirlenecek kira bedeli, bu yeni kira döneminin başlangıcından itibaren kiracıyı bağlar. Eğer bu 30 günlük süre zarfından sonra kira tespit davası açılırsa, kararlaştırılan yeni kira bedeli bir sonraki kira yılından itibaren geçerli olacaktır.

Geriye dönük olarak kira bedelini tespit davası açılamaz. Ancak yukarıda sayılan koşullar sağlanırsa içinde bulunulan kira dönemi için dava açılabilecektir.

Kira Bedeli Tespit Davası Yetkili ve Görevli Mahkeme

Kira bedelini tespit davalarında görevli mahkeme Sulh Hukuk Mahkemesidir. Yetkili mahkeme ise dava konusu taşınmazın bulunduğu yer mahkemesidir.

Kira bedelini tespit davası bunda hukuki yararı bulunan kişiler tarafından açılabilir. Elbette öncelikle hukuki yararı bulunan kişiler sözleşmenin taraflarıdır. Bu davayı kiraya veren açabileceği gibi kiracı da açabilecektir. Kiracı, kiraya verenin hukuki sınırlamalar dışında bir kira bedeli belirlediğini düşünüyorsa aynı süreler zarfında dava açarak itiraz edebilecektir. Yeni malik de kira bedelini tespit davası açabilir.

Kira bedelini tespit davası ayni tespit davası niteliği değil eda davası niteliği taşımaktadır. Bu nedenle karar kesinleştikten sonra ilamlı icraya konu olabilir.

Kiracı Kiralananı Kullanmazsa da Kira Bedeli Ödemek Zorunda Mıdır?

TBK m.324 hükmü gereğince kiraya veren kiralananı kullanım uygun ve taahhüt ettiği nitelikleri taşır bir şekilde teslim etmesine rağmen kiracı kendisinden kaynaklanan bir nedenle kiralananı kullanmaz veya sınırlı kullanırsa dahi kiracı kira bedelini tam olarak ödemekle yükümlüdür. Bu durum halinde, kiraya verenin yapmaktan kurtulduğu giderler kira bedelinden indirilir.

Kira bedellerinin oldukça artmasıyla birlikte kiraya veren ev sahipleri bedellerin artırılmasını istemekte, kiracılar ise bedellerin çok fazla artırılmasını istememektedir. Bu sebeple iki taraf için de makul bir bedel üzerinden anlaşma sağlanamadığı takdirde dava yoluna gidilebilmesi mümkündür. Tarafların mağdur olmaması adına kira hukuku ile ilgilenen bir avukattan destek almalarını tavsiye ederiz.

"Kira Bedeli Tespit Davası" adlı makalenin tüm hakları yazarı Av. Eda Yıldırım İlhan'a aittir ve makale, yazarı tarafından (http://www.edayildirimilhan.av.tr) internet sitesinde yayınlanmıştır. Söz konusu bu makalenin bütünü yazarının izni olmaksızın çoğaltılamaz, Fikir ve Sanat Eserleri Kanununa uygun olarak makaleye atıf yapılmak suretiyle alıntı yapılabilir.