İcra edilebilirlik şerhi nedir? İcra edilebilirlik şerhi nasıl alınır? İcra edilebilirlik şerhi yetkili mahkeme. İcra edilebilirlik şerhi örnek dilekçe
Arabuluculuk, tarafların uyuşmazlık konularını mahkemeye gitmeden çözmelerine olanak tanıyan alternatif bir yöntemdir. Taraflar, arabuluculuk süreci sonunda anlaşırlarsa üzerinde anlaştıkları hususları yazılı hale getirerek bir anlaşma belgesi düzenlerler. Ancak, taraflardan birinin anlaşma kapsamındaki maddelerden birini, birkaçını ya da tamamını yerine getirmemesi durumunda, anlaşma belgesini icra takibine konu edebilmek için "icra edilebilirlik şerhi" alınması gerekmektedir. Bu şerh ile anlaşma belgesi ilam niteliği kazanır. Yani mahkeme kararı gibi icraya konu edilebilen resmi bir belge haline getirir.
İcra Edilebilirlik Şerhi Nedir?
İcra edilebilirlik şerhi, arabuluculuk sonucunda düzenlenen anlaşma belgesinin, taraflardan birinin yükümlülüklerini yerine getirmemesi halinde mahkeme kararıyla eklenen onay bölümüdür. İcra edilebilirlik şerhi sayesinde:
● İlam niteliği kazanır: Belge, mahkeme ilamı gibi icraya konu edilir. İlamlı icra takibi yapılır.
● Hukuki güvence sağlanır: Taraflardan hak sahibi olan, karşı tarafın edimini yerine getirmemesi halinde belgeyi kullanarak cebri icra yoluna başvurabilir.
Anlaşma belgesi için alınan icra edilebilirlik şerhi, özellikle tarafların anlaşmaya imza atarken imzaların düzenli olması, avukat ve arabulucunun birlikte imza atması gibi hususların öne çıktığı durumlarda farklı şekillerde uygulanmaktadır.
İcra Edilebilirlik Şerhinin Alınma Koşulları ve Zamanı
Genel Şartlar
Taraflar arabuluculuk süreci sonunda varılan anlaşmayı uygulamaya koymak istediklerinde, belgenin kesin ifasını sağlamak amacıyla icra edilebilirlik şerhi alınabilir. Şerhin alınabilmesi için;
● Anlaşmanın imzalı olması: Taraflar, varsa vekilleri ve arabulucunun imzasıyla düzenlenmiş olmalıdır.
● Hukuka uygunluk: Anlaşmanın içeriğinin arabuluculuğa ve cebri icraya elverişli olması gerekir. Bu husus, mahkeme tarafından yapılacak dosya incelemesiyle tespit edilir.
Yetkili Mahkeme
● Dava açılmadan önce arabuluculuğa başvurulmuşsa: İcra edilebilirlik şerhi, arabulucunun görev yaptığı yer sulh hukuk mahkemesinden başvuruyla talep edilebilir.
● Davanın görülmesi sırasında arabuluculuğa başvurulmuşsa: Şerh, davanın görüldüğü mahkemeden talep edilir.
Bu durumlarda başvuru, çekişmesiz yargı işi kapsamında dosya üzerinden incelenir. Ancak aile hukuku gibi özel uyuşmazlık türlerinde duruşma öngörülebilir.
İcra edilebilirlik şerhi taleplerinde yetkili mahkeme;
● Sulh hukuk mahkemeleri: Dava açılmadan önce başvurulmuş durumlarda, arabulucunun görev yaptığı yerdeki sulh hukuk mahkemeleri görev yapar.
● Davanın görüldüğü mahkemeler: Dava süreci devam ederken yapılan başvurularda, ilgili dava mahkemesi yetkili olur.
● Özel durumlar: Taşınmaz uyuşmazlıklarında, ilgili şerh, taşınmazın bulunduğu yer sulh hukuk mahkemesinden alınır.
İcra edilebilirlik şerhi alınabilmesi için taraflardan hak sahibi olan kişi, ilgili mahkemeye (sulh hukuk mahkemesi ya da davanın görüldüğü mahkeme) dilekçe ile başvurur. Dilekçede şu hususlara yer verilir:
● Anlaşmanın düzenlenme tarihi, tarafların adları ve edim yükümlülükleri
● Uyuşmazlık konusu ve ödenmesi gereken tutar gibi detaylar
● İlgili yasal dayanaklar (6325 sayılı Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanunu ve ilgili mevzuat)
İcra Edilebilirlik Şerhi Örnek Dilekçe
……. MAHKEMESİNE
ARABULUCULUK DOSYA NO : ….
İCRA EDİLEBİLİRLİK ŞERHİ
TALEP EDEN : ….
VEKİLİ : Av. Eda Yıldırım İlhan
Gökmeydan Mah. Nilgün Sk. Uzun Apt. 122/10 Odunpazarı/Eskişehir
KARŞI TARAF: ….
KONU : Taraflar arasında imzalanan arabuluculuk anlaşmasına ilişkin icra edilebilirlik şerhi verilmesi talebidir.
AÇIKLAMALAR :
Taraflar bir araya gelerek, taraflar arasındaki uyuşmazlık konularıyla ilgili anlaşmış olup, işbu hususu gösteren ….. tarihli arabuluculuk anlaşma belgesi tanzim edilmiştir. Bu anlaşmaya istinaden karşı taraf …… tarihinde edimini yerine getirmemiştir. Söz konusu arabuluculuk anlaşması ile taraflar arasındaki uyuşmazlık sona ermiştir.
Sayın mahkemenizden Arabuluculuk Kanunu'nun 18. Maddesi uyarınca taraflar arasında düzenlenen ….. tarihli arabuluculuk anlaşma belgesinde belirlenen edimin zamanında yerine getirilmemesi sebebiyle arabuluculuk anlaşma belgesine icra edilebilirlik şerhi konulmasını talep etmekteyiz.
SONUÇ VE İSTEM:
Yukarıda arz ve izah olunan nedenlerle; beyanlarımız ile taraflar arasında düzenlenen anlaşma belgesine icra edilebilirlik şerhi verilmesi talebimizin kabulüne, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin karşı tarafa yükletilmesine karar verilmesini saygılarımla vekaleten arz ve talep ederim.
İCRA EDİLEBİLİRLİK ŞERHİ TALEP EDEN VEKİLİ
AV. EDA YILDIRIM İLHAN
Mahkeme İncelemesi
Mahkeme, dosya üzerinden yapacağı incelemede;
● Anlaşmanın arabuluculuğa elverişli olup olmadığını
● Cebri icraya uygunluk kriterlerini değerlendirir
İnceleme sadece belirlenen kriterler üzerinden yapılır; yani mahkeme, anlaşmanın içerik bütünlüğü veya tarafların beyanlarını ayrıntılı olarak değerlendirmez. Aile hukuku uyuşmazlıklarında ise, duruşmalı inceleme gerekebilir.
Kararın Verilmesi ve İstinaf Hakkı
Mahkemenin incelemesi sonunda, eğer şartlar sağlanıyorsa icra edilebilirlik şerhi verilir. Bu karar:
● Belgeye ilam niteliği kazandırır: Taraf, belgeden doğrudan icra yoluyla faydalanabilir.
● İstinaf yoluna açık olur: Kararın tebliğinden itibaren belirli süre içinde istinaf başvurusu yapılabilir. Ancak, temyiz kanun yolu kapalıdır.
Uygulamadaki Farklılıklar
● Avukat ve Arabulucu İmzalı Belgeler: Kanunlarda icra edilebilirlik şerhi alınmasının zorunlu kılındığı haller hariç, taraflar ve avukatları ile arabulucunun, ticari uyuşmazlıklar bakımından ise avukatlar ile arabulucunun birlikte imzaladıkları anlaşma belgesi, icra edilebilirlik şerhi aranmaksızın ilam niteliğinde belge sayılır. Yani hem tarafların, hem de tüm tarafların avukatlarının ve arabulucunun anlaşma belgesini aynı anda imzalaması gerekmektedir.
● Taşınmaz Uyuşmazlıkları: Taşınmaz satış vaadi veya taşınmaz üzerinde sınırlı ayni hak konularında ise şerh alınması zorunlu tutulmaktadır.
● Uluslararası Uyuşmazlıklar: Uluslararası nitelikteki uyuşmazlıklarda, onaylanmış uluslararası konvansiyonlar çerçevesinde yetkili asliye ticaret mahkemeleri devreye girmekte ve bu tür uyuşmazlıklarda şerh alınması öngörülmektedir.
Sonuç ve Değerlendirme
Arabuluculuk süreci, uyuşmazlıkların hızlı, ekonomik ve dostane bir şekilde çözümünü sağlamak amacıyla öne çıkan yöntemlerden biridir. Ancak tarafların varılan anlaşmanın kesin ifasını güvence altına almak istemeleri durumunda; icra edilebilirlik şerhinin alınması kritik bir öneme sahiptir.
● Güvence Sağlar: İcra edilebilirlik şerhi, anlaşma belgesine ilam niteliği kazandırarak tarafların, anlaşmanın ifasını mahkeme kararı gibi zorunlu kılmasına olanak tanır.
● Başvuru Süreci: Şerh başvuruları, çekişmesiz yargı işi kapsamında dosya üzerinden yürütülür; aile hukuku veya uluslararası uyuşmazlıklar gibi özel durumlar dışında, hızlı sonuç alınabilmektedir.
● Yetki ve Uygulama: Mahkeme seçimi, başvuru zamanına ve uyuşmazlık türüne göre farklılık gösterir. Tarafların belgelerini düzenlerken, imza bütünlüğüne ve ek belgelerin eksiksiz olmasına dikkat edilmesi gerekir.
Bu şekilde alınan icra edilebilirlik şerhi, hem tarafların haklarının korunmasını sağlar hem de arabuluculuk müessesesine olan güveni artırır. Arabuluculuk anlaşma belgesinin hukuka uygun düzenlenip düzenlenmediği, icra edilebilirlik şerhi alınması gibi durumlarda yaşanılan sıkıntıların önüne geçmek adına iletişime geçebilirsiniz.
"Arabuluculuk Anlaşma Belgesine İcra Edilebilirlik Şerhi Nasıl Alınır?" adlı makalenin tüm hakları yazarı Av. Eda Yıldırım İlhan'a aittir ve makale, yazarı tarafından (http://www.edayildirimilhan.av.tr) internet sitesinde yayınlanmıştır. Söz konusu bu makalenin bütünü yazarının izni olmaksızın çoğaltılamaz, Fikir ve Sanat Eserleri Kanununa uygun olarak makaleye atıf yapılmak suretiyle alıntı yapılabilir.
- {{title}}
Makalelere Göz Atın
Avukat Eda Yıldırım İlhan İletişim Bilgileri
0541 332 3595 edayildirimilhan@gmail.comGökmeydan MahallesiNilgün Sk. Uzun Apt No:122/10 Eskişehir